Thứ Tư, 16 tháng 1, 2013

Lá diêu bông - bài ca của tình yêu dang dở...

p0320793b8tk.jpg

                   Lá diêu bông có thật hay không?

      Nghĩ về mình, bất chợt tôi lại thấy trong lòng ngân nga giai điệu của bài hát ấy! Nhưng bài thơ Lá diêu bông còn hay hơn, buồn hơn rất nhiều!

   "Tôi đi tìm cái nửa của tôi; Tìm mãi đến bây giờ chưa thấy", một nhà thơ nào đó đã lang thang đi tìm và thốt lên như vậy. Phải chăng, khát khao kiếm tìm một người có thể lấp đầy khoảng trống trong tâm hồn là nỗi niềm không phải của riêng ai? Con người đã luôn khát khao đi tìm cái nửa của mình, và mãi mãi sau này vẫn thế! Lá diêu bông chính là một bài ca về sự kiếm tìm hạnh phúc:

Váy Đình Bảng buông chùng cửa võng
Chị thẩn thơ đi tìm
đồng chiều, cuống rạ.
Chị bảo: Đứa nào tìm được lá Diêu Bông
Từ nay ta gọi là chồng

Hai ngày em tìm thấy lá
Chị chau mày: Đâu phải lá Diêu Bông!

Mùa đông sau em tìm thấy lá
Chị lắc đầu
trông nắng vãn bên sông

Ngày cưới chị
Em tìm thấy lá
Chị cười se chỉ ấm chôn kim

Chị ba con
Em tìm thấy lá
Xòe tay phủ mặt chị không nhìn

Từ buổi ấy
Em cầm chiếc lá
Đi đầu non cuối bể
Gió quê vi vút gọi
Diêu Bông hời!...
...Ơi Diêu Bông!...

   
Bài thơ buồn quá! Tại sao tôi lại yêu những giai điệu não lòng như vậy nhỉ?

   Trong khát vọng kiếm tìm, người con gái ấy lẻ loi quá!

Những câu thơ đứt đoạn, rơi xuống dòng như chính sự thất vọng, như nỗi buồn của chị (cô gái, nay đã thành chị rồi!) Còn gì để tìm nữa khi trời đã về chiều và cánh đồng sau vụ gặt chỉ còn trơ lại những cuống rạ? Nhưng trong sự quạnh hiu, vô vọng ấy chị vẫn cứ đi tìm. Con tim khát khao sưởi ấm của chị hối thúc. Chị đi tìm trong sự thất vọng!

    Chiếc lá Diêu Bông hay chính là hình bóng của người tình lý tưởng trong tim người phụ nữ ấy! Chị không hy vọng tìm được, nên nó chỉ là cái bóng. Nhưng, Tình Yêu bắt đầu từ trái tim. Tình Yêu không có tuổi (Tôi cũng tin như thế). Thế rồi nhân vật Em xuất hiện cùng với cuộc kiếm tìm của mình. Người thanh niên ấy lẳng lặng mà rất tự tin. Giữa chị và em ngăn cách bởi một chiếc lá, có đấy mà như xa vời quá! Chị có thể cảm nhận mà không sao nắm bắt được, nó trong suốt và lạnh lùng. Mặc lòng, tất cả và tình yêu, người thanh niên ấy vẫn mê mải trong cuộc kiếm tìm (tôi chợt nghĩ, ngày nay có chàng thanh niên ấy không? Có tình yêu và khát khao mãnh liệt vậy không?) Và tôi khâm phục vô cùng chàng thanh niên ấy! Chàng trai đã tìm, kiếm tìm lá Diêu bông - Tình  Yêu của mình dẫu biết rằng thật khó! Một ngày... hai ngày... cho tới tận Mùa Đông sau, anh ấy vẫn hy vọng vào sự xuất hiện của chiếc Lá Diêu Bông!

   Đến ngày cưới chị, rồi chị ba con em vẫn theo đuổi.
Chị đã không tin những chiếc lá của em:
Chị chau mày thất vọng : Đâu phải lá Diêu Bông;
 Chị lắc đầu thờ ơ: Trông nắng vãn bên sông; chị cười buồn an phận với cuộc sống của mình;
Chị chán chường xót xa: xòe tay phủ mặt không nhìn!...
Mặc! Tất cả, không ngăn cản Tình Yêu của em với chị. Người thanh niên ấy tin vào Tình Yêu của mình, bất chấp tất cả cái gọi là không có thực trong cuộc đời!

   Bạn nghĩ gì về chuyện tình ngang trái ấy!

   Tôi không trách người phụ nữ ấy đâu, bởi tôi hiểu người ấy cũng đâu muốn thế! Chị như con chim mắc vào vòng cạm bẫy. Chị cũng đã đi tìm, nhưng chị đã sớm thất vọng. Chị chẳng còn hy vọng khi đã hiểu cuộc đời này thật nghiệt ngã, người ta suốt đời kiếm tìm trong vô vọng! Trong trái tim của hai con người ấy, họ cùng có chung một nỗi khát khao, nhưng họ không giống nhau, nên suốt đời, họ không thể gặp nhau. Với chị thì đó là cái bóng, là lá Diêu Bông; còn với em, đó là Chị, rõ ràng hiển nhiên mà không thể gặp nhau. Tình Yêu của chàng thanh niên ấy buồn như ngọn gió quê chiều chiều vi vút gọi hoài: Ơi Diêu Bông! Ơi Diêu Bông!

   Hình như nước mắt tôi đang rơi...

    Hình như tôi đã thấy... Chiếc lá Diêu Bông kia cứ xa vời, xa vời rồi theo gió cuốn vào khoảng không vô tận của đất trời để còn vang vọng trong lòng người thanh niên ấy; vang trong lòng người phụ nữ không còn trẻ nữa? Nhưng tôi hiểu, trong lòng hai người ấy, chiếc lá Diêu Bông đẹp lắm, nó vẫn xanh thẳm! Lá Diêu Bông của những con người đã từng kỳ vọng, từng khát khao YÊU và ĐƯỢC YÊU!
                                                                     ( Vân Ly - 12/2009)

Giấc mơ đêm Đông...


Tết DL 2010.jpg


      Giữa cái giá lạnh đến tái tê của đất trời, khi mà ngoài kia lạnh lùng cứ thốc từng cơn từng cơn... thì bạn làm gì? Bạn vùi mình trong chăn ấm? Hay bạn ngồi bên bậu cửa mơ màng ngóng gió để cảm nhận thế nào là tiết lạnh ngày Đông? Tôi cũng chẳng khác bạn là mấy đâu! Trong gian phòng nhỏ của mình, tôi lắng nghe đêm đông đang đến và tưởng tượng ra bóng hình của chàng lữ khách cô đơn phía cuối chân trời... Anh ấy liệu đã tìm thấy hơi ấm của riêng mình chưa để những đêm đông như thế này bớt lạnh?

    Có những bài thơ khiến ta day dứt và đọc đi đọc lại mãi không thôi. Và cũng có những bản nhạc đắm lòng người, nghe đi nghe lại bao lần mà vẫn cứ đắm đuối đến mê say. Đêm đông với tôi đã trở thành một giai điệu quen lắm... Tôi đang lắng nghe Đêm đông ...

      Thói quen ngồi một mình trong đêm và lắng nghe những giai điệu êm êm thật khẽ đã ngấm vào tôi tự bao giờ không biết nữa?

        Và đêm nay, lại một mình...


             Giữa lúc đất trời đang trở lạnh.Tôi lại lắng nghe đêm đông trở mình...

        Mà lạnh thật, đã cuối đông rồi. Sớm nay có mưa. Còn giờ đây tôi biết ngoài kia là giá rét.
 Nhịp sống hối hả dường như không hiện diện ở nơi này! Mùa đông, thời gian trôi đi chậm quá! Nếu bạn thức trong đêm đông lạnh, có lẽ bạn sẽ lắng nghe được cả những thanh âm mà ngày thường dẫu lắng lòng cũng chẳng thể nhận ra.


       Đêm nay, tôi nghe bản nhạc Đêm đông mà lòng lại lặng buồn... Cái không gian xa xa, mơ hồ chìm khuất như hư ảo như cõi mộng lạc vào trong nỗi khát khao mái ấm gia đình nó hút hồn tôi đến độ mê say. Bạn có nghe thấy không? Da diết quá...

Chiều chưa đi màn đêm rơi xuống
Đâu đấy buông lững lờ tiếng chuông
Đôi cánh chim bâng khuâng rã rời
Cùng mây xám về ngang lưng trời
Thời gian như ngừng trong tê tái
Cây trút lá cuốn theo chiều mây
Mưa giăng mắc nhớ nhung, tiêu điều
Sương thướt tha bay, ôi! đìu hiu...

       Tôi biết không chỉ riêng mình yêu mùa Đông, cũng chẳng phải chỉ mình tôi yêu thứ âm nhạc trong veo đến độ mơ hồ của cố nhạc sĩ Nguyễn Văn Thương trong Đêm đông. Nhạc sĩ có lần kể rất xúc động về xuất xứ của bài hát ấy. Khi viết tác phẩm này, ông chỉ là một chàng trai 20 tuổi. Một sinh viên nghèo xác, đêm 30 không có tiền về quê ăn tết, lang thang trong gió lạnh Hà Nội với bộ quần áo cũ và đôi giày tây rộng thùng thình. Chàng trai chỉ đủ tiền ăn ổ bánh mỳ, chàng dạo vội qua phố Khâm Thiên, phố ả đào nổi tiếng của Hà Nội bấy giờ, mong tìm một chút hơi ấm giữa lòng khu phố dập dìu đó. Thế nhưng, ngay cả khu phố nhộn nhịp mọi đêm khi ấy cũng vắng ngắt. Một cô đào nghe tiếng bước chân tần ngần vội chạy ra nhìn chàng rồi chán nản quay vào, khiến chàng trai chỉ kịp nhìn thấy phản chiếu trong gương một cánh tay trần trắng đến xanh xao... Buồn chán, chàng quay về căn gác trọ. Giữa tiếng gió gào rú bên ngoài, nhạc sĩ viết một mạch xong bài Đêm đông. Từ thân phận mình, cảm thân phận người...bài hát lặp lại mãi từ Đêm đông, điệp lại mãi sự điên cuồng của gió...

...Đêm đông, xa trông cố hương buồn lòng chinh phu
Đêm đông, bên song ngẩn ngơ kìa ai mong chồng
Đêm đông, thi nhân lắng nghe tâm hồn tương tư
Đêm đông, ca nhi đối gương ôm sầu riêng bóng
Gió nghiêng, chiều say
Gió lay ngàn cây,
Gió nâng thuyền mây
Gió reo sầu miên
Gió đau niềm riêng
Gió than triền miên...


http://files.myopera.com/diemxuacafe/blog/NguyenVanThuong_1939.jpg

                      Nhạc sỹ: Nguyễn Văn Thương

       Tôi đã nghe nhiều người kể về cái xuất xứ ấy của bài ca. Vậy mà lần nào cũng thấy lắng lại một nỗi niềm! Như đêm nay là một nỗi tri âm sâu thăm thẳm cùng người nghệ sĩ nghèo ấy... Tôi hiểu lắm cái tê tái buốt rét trong lòng thi nhân, người lữ khách, hay cũng chính là sự hóa thân vào đến sâu thẳm của người nhạc sĩ thanh bần...Thi nhân cũng dần đi vào chính lòng mình. Cái tĩnh lặng mỏi mệt của không gian khiến thời gian trong tâm hồn thi nhân, dường như cũng dừng lại và tê tái. Cái tê tái đến đây đã là cái lạnh của lòng, của chiều sâu. Và cái tê tái đó càng tái tê hơn khi lữ khách trở về với thế giới mặt đất gần hơn xung quanh mình: cây trút lá, mưa giăng mắc, sương thướt tha, và tất cả cứ tiêu điều, đìu hiu quá. Tiếng ca Ánh Tuyết vốn trong, cao và lạnh. Nhập với lời ca này, sao cái tái tê lạnh buốt cứ ngấm dần, ngấm dần và ngấm rất sâu vào hồn người nghe…

   Hãy để cho tâm hồn mình  lắng nghe tiếng lòng nức nở của người lữ khách giang hồ, để biết anh ấy khát khao điều gì trong cái chiều-đêm mùa đông ấy:

...Đêm đông, ôi ta nhớ nhung
Đường về xa xa
Đêm đông, ta mơ giấc mơ, gia đình, yêu đương
Đêm đông, ta lê bước chân phong trần tha phương
Có ai thấu tình cô lữ, đêm đông không nhà?...
   Lữ khách trong đêm đông vẳng nghe tiếng vọng trong lòng người xa quê nỗi nhớ mái ấm gia đình, nơi ấy có người thiếu phụ bên ngọn đèn khuya ôm nỗi sầu lẻ bóng ngậm ngùi trong chờ đợi. Nỗi day dứt vì cách xa chẳng phải đêm đông mới có, nhưng lại cứ cồn lên vào mỗi đêm mùa đông lạnh lẽo. Mùa đông, người ta cần nhau, cần chia sẻ, cần sự gần gũi bằng xương thịt để cảm nhận cái ấm nồng về tâm hồn. Nhưng mùa đông lạnh chỉ nhắc rằng nỗi khát khao đó là không thể. Khát khao càng mạnh thì nỗi sầu lạnh chỉ càng lớn dần thôi. Và gió, gió cứ mãi thét gào khắc sâu vào lòng người nỗi hoang hoải của đơn lẻ, của sầu mong... Gió say, gió nghiêng, gió sầu miên man với nỗi đau riêng nào phải ai cũng thấu. Tiếng thở than của gió đêm đông ấy cũng chính là nỗi sầu triền miên của kiếp người...

...Đời như vô tình ta ngao ngán
Non nước thê thảm mang cảnh tang
Thân lãng du cô liêu chán chường
Về đâu giữa trời đông đêm trường
Sầu lên khơi hồn quê lai láng
Ta van gió nhân mưa ngừng than
Cho ta lắng tiếng vang muôn lòng
Rên rỉ qua không gian buồn mong...

   Lúc này, đêm đông, đó là nỗi nhớ nhung, đêm đông, đó là giấc mơ gia đình, giấc mơ một tình yêu, giấc mơ về hơi ấm tình người. Nhưng đêm đông, đó lại cũng là hiện thực, hiện thực với đường về còn xa lắm, với bước chân phong trần còn lê trên đường đời dù mỏi mệt, là hiện thực với cái tê lạnh của tâm hồn một kẻ cô lữ không nhà. Bài hát kết thúc bằng một câu hỏi. Câu hỏi chầm chậm cất lên: “Có ai thấu tình cô lữ, đêm đông không nhà?”.
   Vậy là, trong đêm đông bây giờ, không có một ngôi nhà, không có một người tri kỷ, chỉ có một lữ khách, một lạnh lẽo và một nỗi cô đơn. Câu hỏi ấy day dứt trong tôi khi mà giai điệu sâu lắng nghẹn buồn ấy đã trôi vào thinh lặng. Một câu hỏi không có lời đáp, rơi vào thinh không, hoang hoải muộn phiền... Một sự mong mỏi, một nỗi khát khao kiếm tìm trong đêm lạnh đông giá hơi ấm của tình yêu...

   Và tôi biết trong giây phút này, chính mình cũng đang lắng hồn mình, hóa thân vào kiếp cô đơn lữ thứ để mơ một giấc mơ gia đình đầm ấm an vui... Anh còn cô đơn nữa không, hỡi người khách lãng du? Nơi chân trời xa ấy, còn đây một tấm lòng cũng khắc khoải chờ mong đêm tàn trong ánh hồng ấm lửa. Mong sao đường xa bớt lạnh, bước chân phiêu lãng của anh sẽ ngược trở về. Không xa đâu anh, là hạnh phúc, là ấm êm, là rất quen một cõi đi về...

   Trời đã vào Đông từ bao ngày rồi, vậy mà đêm nay tôi mới cảm thấy thực sự Đông đã hiện diện ngay đây, bên tôi không còn là ảo giác vô hình... Đông níu bước chân tôi bên cửa sổ, đông ôm vai gầy run run, đông khẽ khàng hôn lên môi tôi tê tái mà nồng nàn run rẩy... Tôi yêu mùa Đông!


                                                                 ( Vân Ly - 11/2009)

Mùa Đông, khăn len, áo ấm và những giấc mơ...

      Picture 010.jpg

      Em không biết là tự bao giờ mình biết yêu mùa Đông nữa? Chỉ biết rằng đã từ lâu, mùa Đông với em là mùa của yêu thương, là mùa mà em thắp lên những ngọn lửa ấm nồng trong trái tim mình để hiểu rằng mình không hề giá lạnh. Mùa Đông, em thấy cần có anh nhiều hơn, dù hình như mới chỉ là hư ảo, dù là còn mong manh như sợi khói phía cuối chân trời...

     Người ta vẫn thường nói : Mùa đông cũng là mùa của những người đàn bà đan dệt yêu thương. Cho những chiếc kim đan, đan cài sợi len làm nên áo ấm. Cho những bàn tay đan cài bàn tay, làm nên tình yêu. Và cho tình yêu đan cài tình yêu, làm nên hạnh phúc… Em đang đứng giữa mùa Đông và em cũng đã đan cho mình những chiếc khăn ấm của yêu thương... Mùa Đông này, em không chỉ đan khăn mà em còn đan áo ấm. Chiếc áo ấy không hiểu đến đợt rét nàng Bân có hoàn thành không nữa?  Nhưng em vẫn hằng đêm, miệt mài đan... Từng sợi len giấu chặt nỗi niềm, đan cài vào nhau làm cho một mùa Đông không còn lạnh...
    
     Đêm nay, em lại miệt mài ngồi, tỉ mẩn từng sợi len cài đan trong nỗi nhớ... Nỗi nhớ có dáng hình cụ thể không nhỉ? Có chứ. Chẳng phải là em vẫn thường chìm vào nỗi nhớ khi nghĩ về quá khứ, về khuôn mặt và dáng hình của những người thân yêu của mình đó sao? Nhưng lạ thật, trong đêm nay, khi mà trong tay em từng sợi vẫn cài níu vào nhau thì nỗi nhớ sao lại mông lung đến thế? Em cố tìm trong cái cảm giác mang tên nỗi nhớ ấy một dáng hình thật cụ thể, thế mà hình như em bất lực. Bao hình ảnh cứ lần lượt hiện ra trong em nhưng chỉ loáng thoáng đến độ mơ hồ. Em nhìn thấy một chiều thứ 5 đầy gió trên cây cầu ấy, em đứng một mình mà thấy hoang mang khi không hiểu nổi những cơn gió kia thổi theo hướng nào…? Và thứ 6, thứ 7… Những ngày cuối tuần thật mà cứ ngỡ là mơ. Em không hiểu tại sao giấc mơ của mình lại cứ đan chéo cả với hình ảnh của một vài người khác? Muốn thoát ra, mà không thể...

     Ôi... 
Có lẽ em lại đang mơ...
Giấc mơ mùa Đông đan áo ấm, dệt nên một mùa của ấm áp yêu thương...

Thứ Ba, 15 tháng 1, 2013

Rưng rưng chiều đông...

     Picture 053.jpg
 Những vạt cải hiu hắt bên thung
  Vàng ngơ ngác chờ màn đêm buông xuống
  Con gió chiều cuối Đông lạnh lắm
 

  Thả sương vương gom nhạt nắng về trời...                                



Picture 027.jpg


RƯNG RƯNG CHIỀU ĐÔNG...
     
    Cải vùng cao không ngút ngàn như những cánh đồng cải hoa mỡ màng ven sông của đồng bằng châu thổ. Đây đó từng vạt cải co ro bên khe đá buồn não những mùa đông. Mỗi chiều xuống, từng nhánh cô đơn ánh lên chùm lửa nhạt, gom góp hanh hao cố xua đi hơi lạnh từ vách đá len lén lan ra, để rồi tắt hẳn khi màn sương đùn ra từ núi thay leo lét tà dương những giọt cuối cùng. Phía luống ngô xác khô đã đen sẫm, mái sàn trên kia cũng không còn nhìn rõ sợi khói khi nãy bay lên nữa rồi...
Picture 004.jpg
 
 
 
Picture 012.jpg

     Tiếng còi xe đã gọi. Hai vệt đèn pha bạc phếch trong mù. Người đàn ông cùng với đàn bà trẻ con của họ vội vã xuôi về phía rất xa, nơi có ánh đèn thành phố. Để lại trong thung, hoa cải, một nửa run run thiêm thiếp ngủ, một nửa rưng rưng nhẹ bước về trời...

Picture 102.jpg